Nacht van de Theologie - Pagina 4 van 9

Dit zijn de 5 kanshebbers op de titel ‘Theologisch Boek van het Jaar 2020’

12 oktober 2020

De shortlist van de vijf boeken die kans maken op de titel Theologisch Boek van het Jaar 2020 is bekendgemaakt. De boeken zijn geselecteerd door een deskundige jury van recensenten van Trouw en het Nederlands Dagblad.

Dit zijn de vijf boeken die elk op hun manier een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de theologie in het afgelopen jaar.

Oer

Binnen een maand na het uitkomen kreeg deze hervertelling van het
scheppingsverhaal al de zesde druk en inmiddels is het boek bezig aan de tiende druk. In dit boek wordt de Bijbelse vertelling over God die de wereld heeft geschapen gecombineerd met wetenschappelijke bevindingen. “Binnen de grenzen van de protestantse heilsleer is Oer echter briljant”, schreef de Trouw-recensent. “Nog nooit is mij zo helder uitgelegd waarom God via Jezus zijn eigen schepping is binnengestapt.”
Oer wordt verteld door schrijfster Corien Oranje, theoloog Gijsbert van
den Brink en nanobioloog Cees Dekker.

Alle dingen nieuw

Theoloog Erik Borgman presenteerde dit jaar het eerste deel van een driedelige serie over theologie in de 21e eeuw. ‘Ik geloof dus dat het kan: schaamteloos en zonder terughoudendheid theologisch spreken en denken, en zo precies de eigen tijd en de eigen situatie in het hart treffen. God is in zijn liefde altijd al bij deze situatie, of we ons dit nu realiseren of niet’, zegt Borgman zelf over zijn boek. Volgens hem heeft de theologie zich te vaak gepresenteerd als het antwoord op een probleem. Maar theologie bevat geen antwoorden en kan God niet ondubbelzinnig tonen. Wat theologie wél moet doen? God aanroepen in deze werkelijkheid, is Borgmans antwoord. Geen makkelijk boek, wél uitermate relevant, vond de jury.

Waar is God in de crisis?

In het voorjaar – toen de coronacrisis in volle omvang was losgebarsten – kwam als vanzelf de vraag naar boven: wat heeft God met dit alles te maken? Theoloog Reinier Sonneveld onderzoekt in dit uitermate actuele boek deze vraag. Hij komt niet met makkelijke antwoorden, maar gaat aan de hand van Jezus’ kruiswoorden dieper op de hoofdvraag in. Daarbij kijkt hij niet alleen naar de crisis, maar ook naar een uitweg uit de crisis.
‘Een geslaagde poging om vanuit de crisis iets over God te zeggen. Het verdient hoe dan ook lof dat een theoloog de moeite neemt en er ook nog in slaagt om vanuit het hart van een actuele crisis te schrijven over God’, schreef de Trouw-recensent.

Waar is God in de crisis? En waar ben ik? | Reinier Sonneveld | Buijten&Schipperheijn Motief | 112 pagina’s | mei 2020 | € 12,50

Spiegelreis

Herman Koetsveld is dominee, Enis Odaci is moslim: in dit boek onderzoeken ze elkaars geloof. Herman gaat onder andere in gesprek met queer moslims en de imam van de Sultan Ahmet-moskee in Zaandam. Enis bezoekt onder meer de gereformeerde gemeente in Dordrecht en een benedictijns klooster. Met hun oprechte interreligieuze nieuwsgierigheid willen ze het alomtegenwoordige wij-zij-denken overstijgen, waarbij ze in één moeite door tonen hoe krachtig de persoonlijke ontmoeting kan zijn. ‘Een uitermate belangrijke exercitie’, aldus het juryrapport.

Katholiek in de republiek

“Een verrukkelijk boek dat leest als een schelmenroman die u
niet gauw weg zult leggen”, stond in de Trouw-recensie te lezen over dit boek. Het is een studie die een totaalbeeld geeft van katholieken in de Lage Landen tussen 1570 en 1750. De staatkundige start van de noordelijke
Nederlanden had voor de rooms-katholieken in deze contreien tot gevolg dat ze moesten samenkomen in schuilkerken en een belabberde positie in het publieke leven innamen. Juriste en historica Carolina Lenarduzzi laat in het rijk gedocumenteerde boek, dat is gebaseerd op
een proefschrift, zien hoe het leven van het katholieke volksdeel er in die
tijd uitzag.

De winnaar van het Theologisch Boek van het Jaar 2020 wordt op 14 november bekendgemaakt tijdens de 10e Nacht van de Theologie, die dit jaar te beluisteren is via NPO Radio 5.

10e Nacht van de Theologie geen event, maar radioprogramma

28 augustus 2020

De 10^e Nacht van de Theologie wordt dit najaar gehouden op zaterdagavond 14 november 2020. In verband met de coronacrisis vindt er dit jaar geen event plaats, maar is de bekendmaking van de nieuwe Theoloog des Vaderlands en het Beste Theologische boek die avond te beluisteren via NPO Radio 5.

“De 10^e Nacht van de Theologie wilden we niet zomaar voorbij laten gaan, maar door de coronacrisis moesten de initiatiefnemers een alternatief verzinnen voor het event”, vertelt eindredacteur Marieta van Driel (EO).

“We zijn heel blij dat we onderdak hebben gekregen bij NPO Radio 5, waar die avond tussen 18 en 23 uur diverse items te horen zijn over de theologie in de afgelopen tien jaar en waar de uitkomst van de verkiezingen bekend wordt gemaakt. Tevens wordt de nieuwe Theoloog des Vaderlands een uur lang geïnterviewd door Elsbeth Gruteke in het programma Onderweg van 22 tot 23 uur.”

De Nacht van de Theologie is een jaarlijks terugkerend initiatief waarbij diverse theologische universiteiten en hogescholen, media en uitgeverijen betrokken zijn. De Nacht wil een theologisch visitekaartje afgeven en laten zien hoe belangrijk de rol van theologie nog steeds is in het publieke debat.

Tijdens de Nacht wordt de Theoloog des Vaderlands aangewezen die een jaar lang optreedt als ambassadeur van de (academische) theologie in Nederland.

De huidige Theoloog des Vaderlands is Samuel Lee, die verbonden is aan de Vrije Universiteit en directeur is van Center for Theology of Migration aan de Faculteit Religie en Theologie in opdracht van SKIN (Samen Kerk in Nederland). Lee is de eerste Theoloog des Vaderlands met een migratie-achtergrond. Tijdens de 10^e Nacht van de Theologie in november wordt zijn opvolger bekendgemaakt.

Samuel Lee is de nieuwe Theoloog des Vaderlands

16 november 2019

Groene Theologie is het beste Theologische Boek

Samuel Lee met op de achtergrond zijn inspirator

Samuel Lee is de nieuwe Theoloog des Vaderlands. Het is de eerste keer dat een theoloog met een migratie-achtergrond deze rol vervult. Het beste Theologische Boek van het jaar is Groene Theologie van Trees van Montfoort.

De eerste Theoloog des Vaderlands met migratie-achtergrond

De nieuwe Theoloog des Vaderlands Samuel Lee is verbonden aan de Vrije Universiteit en directeur van Center for Theology of Migration aan de Faculteit Religie en Theologie in opdracht van SKIN (Samen Kerk in Nederland). Hij is ook oprichter van de Foundation Academy of Amsterdam, die migranten een kans geeft om onderwijs op academisch niveau te volgen.
Sinds 1994 is hij voorganger van de Jesus Christ Foundation Church in Amsterdam Zuid-Oost waar veel migranten komen.

Zelf kwam Samuel als tiener vanuit het Midden-Oosten naar Nederland. Hij promoveerde aan de Vrije Universiteit en deed onderzoek naar het christendom in Japan.

De grote inspiratiebron van Samuel Lee is Martin Luther King

De nieuwe Theoloog des Vaderlands werd intern aangewezen door de organisaties die de Nacht van de Theologie organiseren. Juryvoorzitter Tom Mikkers: “Samuel Lee geeft een gezicht aan een onderbelichte kant van de theologie in Nederland: de theologie van de migrantenkerken, die ervoor zorgen dat het christendom in Nederland groeit. We zijn heel benieuwd hoe hij als ambassadeur van de theologie het gesprek met iedereen aangaat. De grote inspiratiebron van Samuel Lee is Martin Luther King, dat vinden we veelbelovend.”

Het is de negende keer dat een theoloog een jaar lang ambassadeur is van de theologie in Nederland. Samuel Lee volgt Stefan Paas op.

‘In mijn geboorteland zou ik nooit theoloog des vaderlands kunnen worden, maar in Nederland wel!’ Lees hier Lee’s dankwoord.

Jonge Theoloog des Vaderlands

Mark de Jager werd gekozen als nieuwe Jonge Theoloog des Vaderlands. Mark studeert en doet onderzoek aan de Protestantse Theologische Universiteit en de Rijksuniversiteit Groningen. Hij vindt dat theologie in de huidige samenleving er nog steeds toe doet: “Grote vragen, zoals over radicalisering en het goede leven, komen steeds terug in de maatschappij. De theologie heeft 2000 jaren ervaring met het beantwoorden van die vragen en wij kunnen mensen opties aanreiken om die in te vullen.”

Mark de Jager van de Protestantse Theologische Universiteit, Janine Hogendoorn van de Theologische Universiteit Kampen, Quirien Hagens van de Universiteit van Tilburg, Andrea Hokse van Hogeschool Viaa, Daan Savert van de Vrije Universiteit en Robert-Jan Nijland-Beltman van Hogeschool Windesheim

Groene theologie is Theologisch Boek van het Jaar

Recensenten van de dagbladen Trouw en het Nederlands Dagblad vonden Groene Theologie van Trees van Montfoort het beste Theologische Boek. Volgens de jury is Groene Theologie een “hyper-urgent en noodzakelijk boek”.

‘Met braaf rentmeesterschap alleen en een extra zonnepaneel redden we het niet meer’

“Met haar grondige theologische onderzoek naar een zeer actueel en belangrijk thema daagt Van Montfoort uit (wat heet: ze dwingt) tot een verregaande christelijk-theologische herbezinning op de verhouding tussen God, schepping, natuur en mens. Het boek helpt gelovigen én ongelovigen door een andere bril de Bijbel te lezen. En dat is nodig, want met braaf rentmeesterschap alleen en een extra zonnepaneel redden we het niet meer.”

‘Ecologie heeft ook echt iets te maken met theologie’

“Het boek markeert wat voor velen momenteel begint te dagen: dat ecologie ook echt iets met theologie te maken heeft. Dat ‘wie God is’ iets te maken heeft met ‘hoe deze wereld in elkaar zit’. Dat doet ze op een manier die laat zien dat theologie ertoe doet in het publieke debat. Groene theologie laat zien: theologie heeft met alles te maken en niet alleen met ethiek.
We mogen Van Montfoort dankbaar zijn dat haar oorspronkelijke idee voor een proefschrift veranderde in een ook voor de leek toegankelijk publieksboek. Het is als leesboek weliswaar aan de degelijke kant en het vraagt best wat van de lezer, maar daar is niets op tegen.”

Groene theologie is verschenen bij uitgeverij Skandalon. Afgelopen voorjaar had Trouw een interview met Trees van Montfoort over haar boek. En schreef Trees voor Lazarus “Wie gelooft dat het goed komt met de aarde?’

Afscheid van Stefan Paas als Theoloog des Vaderlands 2019

16 november 2019

https://www.youtube.com/watch?v=j2y03ASA6to

Tijdens de Nacht van de Theologie op 16 november 2019 heeft Stefan Paas het stokje als Theoloog des Vaderlands overgedragen. In deze video blikt David Boogerd terug op Stefan als Theoloog des Vaderlands vanuit zijn samenwerking met hem voor de Ongelooflijke Podcast.

Programma 16 november 2019 Nacht van de Theologie

16 november 2019

Middagprogramma

14.30 uur Inloop

15.00 uur Aanvang

Presentatie kandidaten Jonge Theoloog des Vaderlands
Lezing Theoloog des Vaderlands Stefan Paas over de toekomst van de theologie.
Gesprek met Theoloog des Vaderlands Stefan Paas en Jonge Theoloog des Vaderlands Rik Zweers
Bekendmaking 3 finalisten

18.00 uur Einde middagprogramma

18 uur -20.00 uur Diner (reserveren verplicht)

Avondprogramma

19.30 uur Inloop

20.00 uur Aanvang

Bert Keizer en Margriet van der Kooi over ziel & zaligheid
Benoeming van de nieuwe Theoloog des Vaderlands, de Jonge Theoloog des Vaderlands en het Theologische Boek van het Jaar.
Optredens van: Broeder Dieleman en Zo! Gospel Choir
Kunstenaar/theoloog Rikko Voorberg met de biechttafel
DJ Ruben Altena

22.00 uur Einde avondprogramma

Wie wordt de nieuwe Jonge Theoloog des Vaderlands? Stem nu!

1 november 2019

Zes jonge theologen van verschillende onderwijsinstellingen strijden dit jaar om de prijs voor de Jonge Theoloog des Vaderlands. Klik door om kennis te maken met de jonge theologen door hun video’s en essays. En vergeet niet te stemmen!

De zes kandidaten die dit jaar strijden voor de titel Jonge Theoloog des Vaderlands zijn Mark de Jager van de Protestantse Theologische Universiteit, Janine Hogendoorn van de Theologische Universiteit Kampen, Quirien Hagens van de Universiteit van Tilburg, Andrea Hokse van Hogeschool Viaa, Daan Savert van de Vrije Universiteit en Robert-Jan Nijland-Beltman van Hogeschool Windesheim.

boven: Daan Savert, Quirien Hagens, Andrea Hokse
onder: Robert-Jan Nijland-Beltman, Janine Hogendoorn, Mark de Jager

De zes schreven allemaal een essay waarin ze hun theologenziel en zaligheid blootgeven en ze vertellen in een video wat theologie kan betekenen in de wereld van nu.

Maak kennis met de zes kandidaten, stem hier en bepaal mee wie de nieuwe Jonge Theoloog des Vaderlands wordt.

Verkiezing Theoloog des Vaderlands 2019

31 oktober 2019

https://youtu.be/mRz0X1kHOg0

Wat is een Theoloog des Vaderlands eigenlijk en hoe vergaat de verkiezing voor deze positie? Dat zie je in deze video. De bekendmaking van de Theoloog des Vaderlands vindt plaats op de Nacht van de Theologie, dit jaar 16 november.

Drijfveren achter het nieuws

30 oktober 2019

Zo lang de wereld er nog is, is geloof een belangrijke drijfveer. Tom Mikkers, theoloog en ‘nestor’ van de Nacht, laat in deze blog zien hoe de actualiteit telkens weer om duiding vraagt van theologen. Zoals bij het ‘spookgezin’ in Ruinerwold.

Bert Jan Lietaert Peerbolte vertelt aan presentator Margje Fikse in Langs de Lijn en Omstreken over de recherche vraag

Er kwamen theologen aan te pas om het gezin dat in afzondering leefde in Ruinerwold beter te kunnen begrijpen. Theologen werden zelfs benaderd door de recherche voor informatie over het ‘spookgezin’ in Ruinerworld. VU Hoogleraar Bert Jan Lietaert Peerbolte vroeg zich af op NPO radio 1 in Langs de Lijn EO, wat deze mensen had bewogen: “Mijn gedachte was: was er iets in 2010 dat deze mensen gedacht hebben dat het einde der tijden er aan komt?” Maar theologen zijn niet alleen specialist in de Apocalyps. De Theoloog des Vaderlands is van meer markten thuis.

Bert Jan Peerbolte: ‘Mijn gedachte was: was er iets in 2010 dat deze mensen gedacht hebben dat het einde der tijden er aan komt?’

Stefan Paas liet dat het afgelopen jaar ook zien. Tijdens de ophef over de Nashville Verklaring legde hij uit in kranten wat de ondertekenaars bewoog. En hij deed meer: Op Twitter besprak hij de politieke ontwikkelingen. Het ging Stefan Paas niet alleen om de waan van de dag. Zijn Twitter-tijdlijn begint met een stevig betoog over grondrechten, teruggebracht tot zeven vragen èn zeven antwoorden. Stefan Paas was ook te zien op televisie, bijvoorbeeld in het programma Liefs uit Dordrecht waarin hij de waarde aangaf van de Nationale Synode: een beweging tegen de verbubbeling, en hij werkte mee aan de Podcastserie De Ongelofelijke Podcast.

‘Deze week ging het over het celibaat in de Rooms Katholieke Kerk’

Elke Theoloog des Vaderlands heeft de vrijheid om zichzelf te profileren met thema’s die passen bij hem of haar. ‘Zet in op datgene wat jij voor de theologie belangrijk vindt, en doe dat op een manier die bij je past’. Dat is de opdracht die de ambassadeur van de theologie meekrijgt. Janneke Stegeman bracht als gender, racisme. Ze deinsde niet terug voor commentaar van boze witte mannen, en liet op zondagochtend in Buitenhof zien wat de bijdrage van een theoloog kan zijn. Haar opvolgster Claartje Kruijff koos niet zozeer voor het debat, maar voor een kalme reflectie op de waarde van geloof. Niet voor niets was Slowfood de titel van het boek dat zij schreef samen met haar team in het jaar dat zij Theoloog des Vaderlands was.

‘De uitschakeling van ISIS -leider Al Baghdadi zorgde voor gesprek rond radicalisering’

Wat wordt de aanpak van de nieuwe Theoloog des Vaderlands? Gaat hij net als Stefan Paas twitteren en podcasten. Of kiest zij voor het debat net als Janneke Stegeman. Wie het ook wordt. De thema’s liggen voor het oprapen. Op allerlei podia komen theologen voorbij. Deze week ging het over het celibaat in de Rooms Katholieke Kerk, en voormalig Theoloog des Vaderlands Frank Bosman kwam voorbij in diverse media. De uitschakeling van ISIS -leider Al Baghdadi zorgde voor gesprek rond radicalisering. Theoloog en schrijver van het beste theologische boek van 2018, Alain Verheij sprak hierover op Radio Rijnmond. Zo lang de wereld er nog is, is geloof een belangrijke drijfveer, ten goede..èn ten kwade. Dat vraagt om duiding en om theologen.